Satun Inland Aquaculture Research and Development Center

เต่ากระอานไดโนเสาพันธุ์สุดท้าย

รายละเอียด

ฮิต: 9631

Twitter

เต่ากระอาน” ไดโนเสาร์พันธุ์สุดท้าย

                                                        (เสาวคนธ์ รุ่งเรือง เรียบเรียง)

                          ในโลกยุคปัจจุบัน มวลมนุษยชาติทุกเหล่าล้วนแสวงหาความสุข ความต้องการของตนเอง  เพื่อความอยู่รอดของเผ่าพันธุ์มนุษย์  ละเลยและมองข้ามความมีชีวิตของสรรพสิ่งร่วมโลก ที่อยู่รอบข้างตนเอง และนับวันมนุษย์ยังคงมุ่งเน้นพัฒนาตนเองและไขว่คว้า พยายามเอาชนะธรรมชาติและควบคุมอยู่เหนือธรรมชาติ  เห็นได้จากความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ที่ล้ำสมัย แต่หากย้อนกลับมองในทางกลับกัน มันเป็นวิถีทางที่สวนทางกันกับระบบนิเวศวิทยาของสิ่งมีชีวิต และทรัพยากรธรรมชาติที่ถูกนำมาใช้อย่างล้างผลาญ  สิ้นเปลือง มีการบุกรุกเบียดเบียนสิ่งมีชีวิตร่วมโลกใบเดียวกันอย่างน่าละอาย  การสูญหายไปของทรัพยากรธรรมชาติ ทำให้เสียสมดุลในระบบนิเวศวิทยา การสาบสูญของเผ่าพันธุ์สิ่งมีชีวิตหลากหลายชนิด บางชนิดมีแนวโน้มต่อการสูญพันธุ์ในอีกไม่กี่วันข้างหน้า ซึ่งไม่อาจคาดเดาได้ว่าจะเร็วหรือช้าเพียงไร ไม่ต่างไปจาก “เต่ากระอาน”

                           เต่ากระอาน  มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Batagur Baska (บาทาเกอร์ บาสกา)  มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Mangrove Terrapin  หรือ River Terrapin   เป็นสัตว์ในกลุ่มสัตว์เลื้อยคลาน ที่มีวิวัฒนาการมานานกว่าหลายล้านปี  จัดเป็นเต่าน้ำจืดที่มีขนาดใหญ่ น้ำหนักประมาณ 25- 30 กิโลกรัม ซึ่งเต่ากระอานที่มีน้ำหนักขนาดนี้ ไม่อาจรู้ อายุที่แท้จริงของมัน   ด้วยความที่เต่าเป็นสัตว์ที่มีอายุยืน   หากไม่มีสิงรบกวนและบุกรุกแหล่งที่อยู่อาศัยของมันแล้ว อายุของมันอาจยืนยาวนานชั่วอายุคนก็อาจเป็นได้    เต่ากระอานจึงน่าจะเป็นสัตว์โบราณกลุ่มไดโนเสาร์ ชนิดสุดท้าย  ที่หลงเหลือให้มนุษย์ได้รู้จักและสัมผัสกับชีวิตของมัน แม้ว่าในปัจจุบันไม่อาจบอกได้ว่าชนิดพันธุ์ของเต่ากระอานยังคงหลงเหลืออยู่ในธรรมชาติหรือไม่ หรือมันอาจสูญพันธุ์ไปแล้ว

                          การอยู่อาศัย เต่ากระอานเป็นสัตว์ชนิดหนึ่งที่รักความสงบ ไม่ดุร้าย ไม่ทำร้ายสัตว์ชนิดอื่น ในอดีตแหล่งไหนที่พบเห็นเต่ากระอาน มักบ่งบอกถึงความอุดมสมบูรณ์ของธรรมชาติและความหลากหลายของชนิดพรรณพืชและพรรณสัตว์  เช่น บริเวณปากแม่น้ำ หรือปากคลองน้ำจืด บางครั้งอาจพบเห็นเต่ากระอานอาศัยบริเวณน้ำกร่อย  อาหารในธรรมชาติของเต่ากระอาน คือ สัตว์น้ำขนาดเล็ก จำพวก หอย  พืชน้ำ หน่อ และผลของไม้ป่าชายเลนหรือไม้ยืนต้น เช่น ผลมะเดื่อ   

                         “ทอนดูกัง” เป็นชื่อของ หาดทรายน้ำจืด ริมคลองละงู  หรือ “หาดไข่เต่ากระอาน” ที่ล่ำลือของคนแก่ในละแวก บ้านโกตา อำเภอละงู จังหวัดสตูล เล่าขานให้ลูกหลาน ฟังว่า ในอดีต มีเต่ากระอาน จำนวนมากมาย ขึ้นมาไข่บนหาดในค่ำคืน ที่มีแสงจันทร์เรือง ๆ มองเห็นเต่ากระอานยกขบวนขึ้นหาดเพื่อมาวางไข่  และสามารถเก็บไข่เต่ากระอานได้คืนละหลายหาบ

                         จากอดีตสู่ปัจจุบัน   20 ปีกว่า  เต่ากระอานถูกบุกรุก รุกรานที่อยู่อาศัย แหล่งอาหาร และแหล่งวางไข่ของมัน  ความเจริญและการพัฒนารวมทั้งการเพิ่มประชากร มนุษย์  ผกผันกับจำนวนประชากรเต่ากระอานที่พบเห็นในธรรมชาติ ลดน้อยลง และสุดท้ายยังไม่อาจยืนยันได้ว่าชนิดพันธุ์เต่ากระอาน จะยังคงหลงเหลือ เพื่อสืบเผ่าพันธุ์ของมันได้เองในธรรมชาติหรือไม่

                         การประสบความสำเร็จในการเพาะพันธุ์เต่ากระอาน ของสถานีอนุรักษ์พันธุ์เต่ากระอาน จังหวัดสตูล ในปี 2526  นับเป็นความสำเร็จของกรมประมง  ที่สามารถค้นคว้า ศึกษาพฤติกรรมการอยู่อาศัยของมัน จนทำให้เต่ากระอานที่รวบรวมจากธรรมชาติสามารถผสมพันธุ์ วางไข่ และฟักออกเป็นลูกเต่า ทุกๆ ปี จนถึงปัจจุบัน   มีเต่ากระอานหลายรุ่น ที่ได้จากการเพาะพันธุ์ในหาดเลียนแบบธรรมชาติ รวมเกือบ 2,000 ตัว   

                         การได้รับมอบหมาย หน้าที่ ในการปฏิบัติงาน ด้านการอนุรักษ์และเพาะพันธุ์เต่ากระอาน ทำให้ได้เรียนรู้วงจรชีวิต พฤติกรรมการอยู่อาศัย  รับรู้ความเป็นมิตร ความอ่อนโยน ความซื่อและความไร้เดียงสา ของเต่ากระอาน เหมือนมันอยากจะบอกว่า มันต้องการความรัก ความสงสาร ต้องการการดูแลและคุ้มครอง  รวมทั้งต้องการความอยู่รอดเพื่อสืบทอดเผ่าพันธุ์ เช่นเดียวกับสรรพชีวิตในโลกใบนี้ ทำให้รู้สึกตระหนัก และมีคำถามเกิดขึ้นตลอดเวลาว่า ทำอย่างไร จึงจะคุ้มครองและดูแลเผ่าพันธุ์เต่ากระอานให้คงอยู่ การค้นหาแหล่งที่อยู่อาศัยที่เหมาะสม การปลูกฝังค่านิยม และการสร้างแนวความคิดด้านการอนุรักษ์ของคนในชุมชนท้องถิ่น ตลอดจนการเข้มงวดกับการใช้กฎหมาย หรือพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครอง  ให้เต่ากระอานเป็นทรัพยากรธรรมชาติ ที่มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ และเป็นตัวบ่งชี้ความหลากหลายทางชีวภาพ  รวมทั้งให้เต่ากระอานสามารถอยู่ร่วมกับมนุษย์ อย่างมีความสุข สมดุล ยั่งยืน และมีอายุที่ยืนยาว สมกับเป็น เต่ากระอาน ไดโนเสาร์พันธุ์สุดท้าย  ตลอดไป...

หาดทอนดูกังในปัจจุบัน
อุทยานเต่าพื้นเมือง จังหวัดสตูล
บ่อเลี้ยงเต่าเลียนแบบธรรมชาติ
เต่ากระอานที่คงเหลือในปัจจุบัน