Notice

ยาสัตว์ สารเคมี และวัตถุอันตราย กับการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำตามมาตรฐาน

เกร็ดความรู้เกี่ยวกับยาสัตว์ สารเคมี และวัตถุอันตรายกับการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำตามมาตรฐาน 

โดย กมป.

การเลี้ยงสัตว์น้ำตามมาตรฐานการปฏิบัติทางการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำที่ดี GAP และ มาตรฐาน CoC ให้ความสำคัญอย่างยิ่งต่อความปลอดภัยของผู้บริโภค ดังนั้น การใช้ยาสัตว์ สารเคมี และวัตถุอันตรายทางการประมง จึงต้องเป็นไปอย่างถูกต้องตามหลักวิชาการ โดยในการให้รับรองมาตรฐานฟาร์มเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ศรฟ. มีการตรจสอบการใช้ต้องใช้ยาสัตว์ สารเคมี และวัตถุอันตรายทางการประมงที่มีการขึ้นทะเบียนถูกต้อง กรณีที่มีการใช้เป็นไปตามที่ระบุในฉลากและมีบันทึกข้อมูลการใช้ และต้องไม่พบการตกค้างเกินค่าที่กำหนด 

รายการ ยาและสารเคมีต้อง และยาต้านจุลชีพที่ได้รับอนุญาตให้ใช้สำหรับสัตว์น้ำ  ตามประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข ดังนี้

ยาและสารเคมีต้องห้าม 

  1. คลอแรมฟินิคอล (Chloramphenicol)
  2. ไนโทรฟิวราโซน (Nitrofurazone)
  3. ไนโทรฟิวแรนโทอิน (Nitrofurantoin)
  4. ฟิวราโซลิโดน (Furazolidone)
  5. ฟิวแรลทาโดน (Furaltadone)
  6. มาลาไคท์ กรีน (Malachite Green)

ยาต้านจุลชีพที่ได้รับอนุญาตให้ใช้สำหรับสัตว์น้ำ 

จากการตรวจสอบฐานข้อมูลโดยสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กระทรวงสาธารณสุข พบว่า มีทะเบียนตำรับยาต้านจุลชีขึ้นทะเบียน ได้รับอนุญาตให้ใช้สำหรับสัตว์น้ำ แบ่งเป็น ตำรับยาเดี่ยว (มีตัวยายาสำคัญ 7 ตัวยา) และตำหรับยาผสม (มีตัวยาสำคัญผสม 5 ชนิด) ดังนี้

      ตำรับยาเดี่ยว มีตัวยาสำคัญ 7 ตัวยา

  1. Amoxicillin
  2. Enrofloxacin  (เฉพาะปลาเท่านั้น)
  3. Oxytetracycline
  4. Sarafloxacin 
  5. Oxolinic acid
  6. Toltrazuril 
  7. Sulfamonomethoxine Sodium

     ตำรายาผสม มีตัวยาสำคัญผสม 5 ชนิด 

  1. Sulfadiazine + trimethoprim
  2. Sulfadimethoxine sodium + trimethoprim
  3. Sulfadimethoxine sodium + ormethoprim
  4. Sulfamonomethoxine + trimethoprim 
  5. Sulfadimidine + trimethoprim

อ้างอิง หนังสือราชการ ที่ สธ 1010/4/1762 ลงวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2555 เรื่อง ขอให้พิจารณาห้ามใช้ยาต้านจุลชีพบางกลุ่มในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ของ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข

สำหรบวัตถุอันตรายทางการประมงและการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ จำแนกเป็น 4 กลุ่ม View  ซึ่งกรมประมง โดยกลุ่มงานวิจัยสิ่งแวดล้อมทางการประมง เป็นหน่วยรับผิดชอบในการควบคุมการขึ้นทะเบียน ซึ่งสามารถตรวจสอบบัญชีวัตถุอันตรายที่ขึ้นทะเบียนถูกต้องได้ตามรายการ

ค่ามาตรฐานของยาและสารเคมีตกค้างในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำของกรมประมง เป็นไปตามระเบียบกรมประมง ว่าด้วยการออกใบรับรองการปฏิบัติทางการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำที่ดีสำหรับการผลิตสัตว์น้ำ (จี เอ พี) (ฉบับที่ 3) พ.ศ.2561 View

ทะเบียนวัตถุอันตราย ทะเบียนวัตถุอันตรายชนิดที่2 View และ ทะเบียนวัตถุอันตรายชนิดที่3 View

คำแนะนำในการใช้ยาอย่างถูกวิธี

1. ต้องมีการวินิจฉัยโรคก่อน

2. เลือกใช้ยาให้เหมาะสมกับโรค

3. ควรมีความรู้เรื่องยาที่ใช้

  • ความไวขอเชื้อต่อยา
  • การดื้อยา

4. ควรมีความรู้เกี่ยวกับสัตว์น้ำที่เป็นโรค เช่น

  • สุขภาพของสัตว์น้ำ
  • ประวัติการใช้ยา

5. มีการจัดการคุณภาพน้ำที่ถูกต้องควบคู่ไปด้วย

6. ใช้ยาเมื้อมีความจำเป็นเท่านั้น ไม่ใช้พร่ำเพรื่อ

7. ต้องใช้ยาตามเอกสารกำกับยา

8. หยุดใช้ยาตามระยะเวลาที่ระบุในใบกำกับยาก่อนการจับขาย

9. ควรใช้ยาตามที่จดทะเบียนอย่างถูกต้องกับสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา

  • อย่า ใช้ยารักษาโรคที่ไม่สามารถรักษาได้เช่น โรคติดเชื้อไวรัส
  • อย่า ใช้ยาที่ออกฤทธิ์ครอบจักรวาลต่อเชื้อที่ก่อให้เกิดโรค
  • อย่าใช้ในปริมาณสูงกว่าหรือต่ำกว่าปริมาณแนะนำ
  • อย่า ใช้ยาติดต่อกันเป็นเวลานาน หลังจากสัตว์น้ำหายจากโรคแล้ว
  • อย่า ใช้ยาต้านจุลชีพ (ไวรัส) กับโรคติดเชื้อแบคทีเรีย

ตรวจสอบ สารเคมีและวัตถุอันตรายที่ขึ้นทะเบียนต่อกรมประมง View

ข้อควรระว้ง การใช้ ยาและสารเคมีต้องห้าม รวมถึงวัตถุอันตรายทางการประมงที่ไม่ขึ้นทะเยียน อาจส่งผลกระทบต่อผู้บริโภค ผูใช้ และระบบการผลิต รวมถึงอาจไม่ได้รับการรับรองมาตรฐาน